De één slaapt boven op zolder, de ander in de ouderslaapkamer. En dat dan om en om. Een tuinhuisje wordt omgebouwd als woonruimte. Of de logeerkamer wordt opnieuw ingericht. Creatieve oplossingen genoeg en ik hoor ze steeds vaker. Er zijn veel mensen die willen scheiden, maar geen kant op kunnen. Waar moet je naartoe als een woning vinden bijna onmogelijk is? Of onbetaalbaar?
Livia is al de tweede cliënt die deze maand radeloos bij me komt. Tijdens de eerste lockdown werd pijnlijk duidelijk dat een scheiding van haar man Timon onafwendbaar was. Samen leven op een beperkt aantal Amsterdamse vierkante meters, de kinderen thuisonderwijs geven en allebei fulltime thuiswerken…
Het maakte duidelijk wat al lang in de lucht hing. Er ontstonden meer en meer ruzies, verwijten over en weer, tranen. Toen een poging om in relatietherapie te gaan mislukte, kwam de definitieve beslissing om uit elkaar te gaan.
Niet lang daarna zaten Livia en Timon bij mij aan tafel voor een mediationtraject. Dat verliep eigenlijk prima, er leken geen grote struikelblokken. Over de grote lijnen waren ze het eens. Ze wilden co-ouderschap, de twee jongens van 4 en 7 jaar zouden de ene week bij haar, de andere week bij hem verblijven. Livia was hard op zoek naar een eigen woning; Timon zou in hun huis blijven wonen. En toen stokte het. De eerste wens – een appartement in de buurt van Timon – bleek al snel onhaalbaar. Vooruit, dan iets verder weg. Een andere wijk? Livia deed een tijdje mee aan de gekte op de huizenmarkt. Ze stelde haar eisen bij, moest belachelijke bedragen overbieden en ging kijken bij huizen waar ze eigenlijk niet eens wilde wonen. Ze keek in dorpen aan de rand van de stad… Maar telkens stootte ze haar neus.
We zijn nu een jaar verder. Om de week woont Livia in het tuinhuisje en het drijft haar tot wanhoop. Helemaal nu Timon een nieuwe vriendin heeft. Die in ‘zijn’ week gewoon in hun (nog gezamenlijke) huis rondloopt. Livia staat op instorten en kan de spanning van de ‘halve’ scheiding niet meer aan.
Wanhopig op zoek naar een way-out
Een oplossing lijkt nabij als haar ouders haar een aanbod doen. Ze vertelt me: ‘Mijn ouders hebben een oude boerderij in Brabant. Ze willen een deel daarvan verbouwen voor mij en de jongens. Een kleine investering voor een geweldige plek. Ik werk voornamelijk vanuit huis en de dagen dat ik naar kantoor moet, heb ik altijd mijn ouders als achtervang. De jongens houden van het leven daar – ze zijn er nu ook heel graag.’ Het klinkt logisch. Livia is zo wanhopig op zoek naar een wayout. Ze wil haar leven herpakken en dat begrijp ik maar al te goed. Timon denkt daar echter heel anders over. Hij ziet het co-ouderschap in duigen vallen. Een weekendrelatie met zijn zoons, dat is niet waar hij gelukkig van wordt. Hij zwaait (terecht) met het ouderschapsplan dat ze samen en in goed overleg opstelden. Daarin staat dat de een alleen mag verhuizen als de ander akkoord gaat.
Vervangende toestemming van een rechter?
Nu Timon niet bereid is toestemming te geven, zou Livia de rechtbank om vervangende toestemming kunnen vragen. Grote kans echter dat een rechter zo’n verhuizing naar de andere kant van het land niet in het belang van de kinderen vindt. Livia besluit de verhuizing daarom toch niet door te zetten. Timon is opgelucht dat de verhuizing naar Brabant van de baan is. Maar dan ontvangt Livia het bericht dat zij het komende jaar een woning kan huren. Binnen Amsterdam nog wel; van mensen die tijdelijk naar het buitenland gaan. Na die periode, spreken de ex-echtgenoten af, gaan ze állebei op zoek naar een betaalbare woning buiten Amsterdam. Helaas is zo’n uitkomst niet weggelegd voor veel andere cliënten, die in een soortgelijke situatie zitten. Scheiden en noodgedwongen onder één dak blijven wonen… Ik geef het je te doen.
Lonneke Timmermans
Publicatie: Column in Classy, editie winter 2021-2022
